توکسین بایندر چیست؟

نوعی افزودنی خوراکی است که به خوراک دام، طیور و آبزیان اضافه می‌شود تا مایکوتوکسین‌ها را جذب کرده و از جذب آن‌ها در بدن حیوانات جلوگیری کند. این ترکیبات به سموم قارچی متصل شده و آن‌ها را بدون جذب در بدن، از طریق مدفوع دفع می‌کنند.
مایکوتوکسین چیست؟
مایکوتوکسین ها سموم قارچی بسیار سمی و سرطان زا می باشند که این سموم غالبا به طور مستقیم ایمنی پرنده را تضعیف و باعث بروز انواع بیماری ها و شکست واکسیناسیون می شوند.این سموم با کاهش عملکرد گله و افت تولید و افزایش ضریب تبدیل غذایی و تاثیرات مخرب بر ارگان های مختلف بدن پرنده سالانه باعث ضرر اقتصادی هنگفتی در صنعت طیور می شوند.

مایکوتوکسین های مهم در طیور:

1-آسپرژیلوس ها
2-پنی سیلیوم ها
3-فوزاریوم ها

مهم ترین مایکوتوکسین های خوراک طیور:

1-آفلاتوکسین B1
2-اکراتوکسین A
3- سم T-2
4- دی اکسی نیوالنون DON
5- فومونیسین
6- زیرالنون

مزایای استفاده از توکسین بایندرها:
-جذب انواع سموم قارچی و کپکی
-جلوگیری از تضعیف سیستم ایمنی
-افزایش مقاومت عمومی و پاسخ مناسب ایمنی به انواع واکسن ها
-بهبود ضریب تبدیل غذایی و افزایش بازدهی
-کاهش طول دوره درمان و میزان مصرف آنتی بیوتیک ها
-کاهش تلفات و افزایش جوجه درآوری و تولید در طیور تخم گذار و مادر
پیشگیری از ضایعات کلیوی و کبدی

انواع توکسین بایندر
توکسین بایندرهای آلی
این نوع از دیواره سلولی مخمرها (حاوی بتاگلوکان و مانان‌الیگوساکارید) تشکیل شده و قابلیت جذب گسترده‌تری نسبت به بایندرهای معدنی دارند. آن‌ها می‌توانند سموم غیرقطبی مانند زیرالنون، اکراتوکسین و تریکوتسن‌ها را نیز جذب کنند.

توکسین بایندرهای رسی یا معدنی
این دسته شامل ترکیباتی مانند زئولیت، بنتونیت و سیلیکات‌های آلومینیوم است که عمدتاً آفلاتوکسین‌ها را جذب می‌کنند اما توانایی محدودی در مقابله با سایر مایکوتوکسین‌ها دارند.

اثرات عدم مصرف توکسین بایندر در تغذیه دام چیست؟
کاهش مصرف خوراک
کاهش تولید شیر و کاهش درصد چربی
سرکوب سیستم ایمنی
کاهش کارایی شکمبه
افزایش حساسیت به بیماری
تغییر میکروبی شکمبه و روده
التهاب و آسیب به دستگاه گوارش، خونریزی روده
کاهش جذب مواد مغذی و اختلال در متابولیسم
تأثیر بر سیستم غدد درون ریز و برون ریز، سطح هورمون ها و آنزیم ها
بروز مشکلات متابولیکی، باقی ماندن جفت ، کتوز، جابه جایی شیردان ، اسیدوز
بروز ناباروری، متریت، کیست تخمدان، کاهش گیرایی، سقط جنین
بروز لنگش، تورم ساق پا، آبسه کبد، ادم پستان
شکست واکسن و دارو و کاهش اثربخشی آنتی بیوتیک ها
کاهش طول عمر
اثرات عدم مصرف توکسین بایندر در تغذیه طیور چیست؟
طیور حساسیت ویژه ای به حضور سموم قارچی دارند.  آلوده بودن جیره طیور به سموم قارچی، باعث تضعیف سیستم ایمنی آنها می شود و ضایعاتی را در کبد، کلیه، سیستم عصبی و دستگاه گوارش برجا می گذارند. آفلاتوکسینها عامل اصلی مسمومیتهای کبدی در طیور به شمار می آیند. علائم کالبد گشایی این مسمومیت شامل تورم، رنگ پریدگی و ذخیره سلولهای چربی در بافت کبد (کبد چرب هموراژیک) می باشد. وجود اکراتوکسین A سبب ایجاد ضایعات کلیوی در پرندگان می شود. مایکوتوکسینها به صورت غیر مستقیم و با القاء تغییراتی در سوخت و ساز عناصر دخیل در سلامت استخوان مانند ویتامین D، میتوانند سبب بروز اختلالات اسکلتی و حرکتی در طیور شوند.همچنین سموم قارچی می توانند سلامتی و کارکرد دستگاه گوارش و کارایی جذب مواد مغذی را در طیور تحت تاثیر قرار داده و ضریب تبدیل را کاهش دهند. تضعیف سیستم ایمنی از دیگر پیامدهای مصرف سموم قارچی در طیور است.