گاو شیری
گاو شیری
گاو شیری
صنعت تکثیر و پرورش دام شامل دو صنعت تولید گاو شیری و تولید گاو پرواری یا گوشتی می باشد.هر دو دسته این دام ها از اهمیت بسیار ویژه ای در تغذیه و خوراک روزمره انسان و سایر موجودات برخورداراست.
در این مقاله به توضیح گاو شیری و‌اهمیت تغذیه و پرورش آن پرداخته می شود.
*گاو شیری*
گاو شیری گاو ماده ایست که به منظور تولید شیر و فراورده‌های لبنی پرورش داده می‌شود. این گاوها به دلیل توانایی بالای شیردهی خود شناخته می‌شوند و معمولاً در فارم ها و گاوداری‌های خاصی نگهداری می‌شوند که هدف آنها صرفا تولید شیر است.
نژادهای مختلفی از گاوهای شیری وجود دارند که هر کدام ویژگی‌های خاص و منحصر به فردی را دارند، مانند نژاد هلشتاین-فریزن که یکی از معروف‌ترین نژادهای گاو شیری است .
طول دوره بارداری گاو ماده حدودا ۲۸۵ روز است. در این مدت، وزن رحم و محتوای آن حدود ۷۵ تا ۸۰ کیلوگرم افزایش می‌یابد که از این مقدار، ۴۵ کیلوگرم مربوط به جنین و بقیه مربوط به رحم، مایع جنینی و جفت است.
دوره خشکی به مدت زمانی گفته می‌شود که گاو شیری باردار در ماه‌های آخر بارداری شیردهی نمی‌کند تا بدن مادر بتواند نیازهای غذایی جنین در حال رشد را تأمین کند و تولید شیر در دوره بعدی کاهش نیابد. این دوره معمولاً ۶ تا ۸ هفته طول می‌کشد. در این مدت، تغذیه مناسب و مدیریت صحیح بسیار حائز اهمیت است تا گاو بتواند به خوبی برای دوره شیردهی بعدی آماده شود.
*انواع نژاد های گاو شیری*
هلشتاین-فریزن:
این نژاد یکی از شیرده‌ترین نژادهای گاو شیری است و به تولید بالای شیر مشهور است. شیر این نژاد معمولاً دارای چربی کمتری است.
جرسی:
گاوهای جرسی به دلیل شیر با کیفیت بالا و محتوای چربی بیشتر معروف هستند. این نژاد نسبت به هلشتاین‌ها کوچک‌تر است اما شیر با کیفیت‌تری تولید می‌کند.
گورنزی:
این نژاد نیز به دلیل تولید شیر با کیفیت بالا و محتوای چربی و پروتئین بیشتر شناخته می‌شود. شیر گورنزی معمولاً رنگ زردتری دارد.
آیرشایر:
این نژاد به دلیل توانایی تطبیق با شرایط مختلف آب و هوایی و تولید شیر با کیفیت خوب معروف است.
براون سوئیس:
این نژاد یکی از قدیمی‌ترین نژادهای گاو شیری است و به دلیل تولید شیر با کیفیت بالا و محتوای پروتئین بیشتر شناخته می‌شود.
تغذیه مناسب در دوره خشکی گاوهای شیری بسیار مهم است تا گاوها بتوانند به خوبی برای دوره شیردهی بعدی آماده شوند. در اینجا به برخی از نکات مهم تغذیه در این دوره اشاره می‌کنم:
۱. علوفه با کیفیت بالا:
استفاده از علوفه‌های ساقه بلند مانند یونجه و شبدر می‌تواند به تحریک حرکات شکمبه و عمل جویدن کمک کند.
۲.محدودیت مصرف انرژی:
در این دوره، گاوها نباید انرژی زیادی مصرف کنند تا از چاقی و مشکلات متابولیکی جلوگیری شود. تغذیه باید به گونه‌ای باشد که نیازهای انرژی گاوها را بدون افزایش وزن بیش از حد تأمین کند.
۳. تأمین مواد معدنی و ویتامین‌ها:
مواد معدنی مانند کلسیم و فسفر و ویتامین‌های ضروری باید به میزان کافی در جیره غذایی گاوهای خشک موجود باشد تا سلامت عمومی و رشد جنین تضمین شود.
۴. پروتئین مناسب:
مصرف پروتئین باید به اندازه‌ای باشد که نیازهای گاوها را برآورده کند، اما نباید بیش از حد باشد تا از مشکلات کلیوی جلوگیری شود.
۵. مدیریت تغذیه:
گاوهای خشک باید از گله گاوهای شیرده جدا شوند و تغذیه آنها به صورت جداگانه مدیریت شود تا نیازهای خاص آنها برآورده شود.
کلسیم یکی از مهم‌ترین مواد معدنی در جیره غذایی گاوهای شیری است و نقش حیاتی در سلامت و عملکرد این حیوانات دارد. در اینجا به برخی از دلایل اهمیت کلسیم در جیره غذایی گاوهای شیری اشاره می‌کنم:
۱.تولید شیر:
کلسیم برای تولید شیر ضروری است. گاوهای شیری به مقدار زیادی کلسیم نیاز دارند تا بتوانند شیر با کیفیت و به مقدار کافی تولید کنند.
۲. سلامت استخوان‌ها:
کلسیم نقش مهمی در حفظ سلامت و استحکام استخوان‌ها دارد. کمبود کلسیم می‌تواند منجر به مشکلاتی مانند نرمی استخوان و ضعف عمومی در گاوها شود.
۳.پیشگیری از تب شیر:
تب شیر یا فلجی بعد از زایمان یکی از مشکلات شایع در گاوهای شیری است که به دلیل کمبود کلسیم رخ می‌دهد. تأمین کلسیم کافی در جیره غذایی می‌تواند از بروز این مشکل جلوگیری کند.
۴.عملکرد عضلات:
کلسیم برای عملکرد صحیح عضلات نیز ضروری است. هایپوکلسمی می‌تواند منجر به ضعف عضلانی و مشکلات حرکتی در گاوها شود.تأمین کلسیم از منابع غذایی برای گاوهای شیری بسیار مهم است و می‌تواند از طریق منابع مختلفی انجام شود.
در اینجا به برخی از روش‌های تأمین کلسیم اشاره می‌کنم:
۱.علوفه‌ها:
علوفه‌هایی مانند یونجه و شبدر دارای مقادیر بالایی از کلسیم هستند و می‌توانند به عنوان منبع اصلی کلسیم در جیره غذایی گاوهای شیری استفاده شوند.
۲.دی کلسیم فسفات:
این ماده به عنوان یک مکمل غذایی معمولاً به جیره غذایی گاوهای شیری اضافه می‌شود تا نیازهای کلسیمی آنها را تأمین کند. کربنات کلسیم نیز به بهبود کیفیت شیر و سلامت استخوان‌ها کمک می‌کند.
۳. سنگ آهک:
سنگ آهک نیز یکی از منابع مهم کلسیم است که به صورت پودر در جیره غذایی گاوهای شیری استفاده می‌شود.
۴. مکمل‌های معدنی:
مکمل‌های معدنی که حاوی کلسیم هستند، می‌توانند به صورت قرص یا پودر به جیره غذایی گاوهای شیری اضافه شوند تا نیازهای کلسیمی آنها را برطرف کنند.
۵.سبوس گندم:
سبوس گندم نیز دارای مقادیر مناسبی از کلسیم است و می‌تواند به عنوان یکی از منابع غذایی کلسیم در جیره گاوهای شیری استفاده شود.
استفاده از این منابع به صورت متعادل و مناسب می‌تواند به تأمین نیازهای کلسیمی گاوهای شیری کمک کند و از بروز مشکلاتی مانند تب شیر و ضعف استخوان‌ها جلوگیری کند.
این مطلب به منظور شناخت خواننده با نیاز ها و انواع گاو شیری نگارش شده است.توجه داشته باشید سرانه مصرف شیر در ایران کمتر از ۷۰ کیلوگرم رسیده است.این در حالیست که سرانه مصرف شیر در کشورهای دیگر بر اساس استانداردهای جهانی بیش از ۱۵۰ تا ۱۶۰کیلو است.
این آمار در برخی کشورها مانند فرانسه، آمریکا و کشورهای اسکاندیناوی سرانه مصرف به بیش از ۲۰۰ تا ۳۰۰ کیلو هم می رسد و این مطلب نشان از عمق بازار و نیاز به تولید و پرورش بیش از پیش گاو های اصلاح ژن شده شیری با بازدهی مکفی می باشد.
references:
